Kültür Elçilerimiz: Halılarımız

Yazan: -
Aralık ayında yaptığım İstanbul ziyaretinde Türk ve İslam Eserleri Müzesi'ni görmeyi çok istiyordum ancak Ekim ayında restorasyon işlemlerine başlanmış, yanlış hatırlamıyorsam 2013 sonuna kadar ziyarete kapalı olacak.

Açıkçası müzenin kapalı olduğunu görmek bende biraz hayalkırıklığı yarattı, zira bu müze dünyanın en zengin halı koleksiyonuna sahip..

Smyrnetalya dekorasyon ağırlıklı bir blog, halı da dekorasyonda önemli bir yere sahip...ancak burada bahsedeceğim halılar bir dekorasyon unsuru olmaktan ziyade, yazılı tarihi pek te fazla olmayan bir kültürün kendini ifade etme şekli olan halılardan, halk arasında kısaca "el dokuma halı" olarak bilinen yüzlerce yıllık bir sanattan bahsetmek istiyorum.

Bu iş çok öncesine dayanıyor: Tarihteki ilk halı, 1949 yılında bir Rus arkeoloğun yaptığı kazılar sonucunda bir İskit prensinin donmuş mezarında bulunuyor. Halı bir buz kütlesinin içinde olduğu için, bozulmadan günümüze kadar ulaşıyor. Dünyanın en eski halısı olarak bilinen bu halı MÖ 4 ya da 5. YY'a ait ve Türkler tarafından yapıldığı sanılıyor. Halı Pazırık Vadisi'nde bulunduğu için "Pazırık Halısı" olarak adlandırılıyor.

İşte Rusya St Petersburg'taki Hermitage Müzesi'nde sergilenen muhteşem halı...


Leonardo Da Vinci, Michelangelo, Picasso ve daha onlarca Avrupalı ressam nasıl o dönemki yaşamlarını tuvale aktarmışlar ise, bizim de adlarını bilmediğimiz onlarca sanatçımız o dönemki yaşamlarını ilmeklere dökmüşler...işte bu yüzdendir ki, Türk halıları tüm dünyada önemli bir yere sahip.

Anadolu'da ise halı 13.YY'da Selçuklular döneminde başlıyor. Osmanlı döneminde halı imalathaneleri kuruluyor, pekçok bölgede yaygın olarak halı üretilmesine rağmen, Uşak merkez bölge haline geliyor. Uşak'ı Bergama ve Konya izliyor.

Peki, bizim halılarımızla yine dünyaca ünlü İran halıları arasında ne fark var? "hepsi de halı değil mi?" dediğinizi duyar gibiyim..bir kere kültürel yansımalardan dolayı halıların üzerinde işlenen temalar tamamen birbirinden farklı...sonra bir de dokunma tekniği var tabii..bizde "Türk Düğümü" ya da "Gördes Düğümü" adı verilen çift düğüm tekniği, onlarda ise "İran Düğümü" ya da "Sene Düğümü" denilen tek düğüm tekniği kullanılmakta..

Önce Türk Düğümü..


Bu da İran Düğümü..


Bir de halılar üzerinde kullanılan motifler var tabii..yani halıların temaları..yarın da sizlere halılarda kullanılan motifler ve anlamlarından bahsedip, beğendiğim halıların fotoğraflarını paylaşmak istiyorum.

Yorumlar

  1. MONICA LIVAS22 Ocak 2015 13:08

    Ayşecim, ben bu Pazırık Halısı'nın hayranıyım, henüz gidip görmek kısmet olmadı. Hatta üniversitede tarih bölümündeyken İslam öncesi Türk kültürüyle ilgili bir araştırma ödevi vardı. Ben Pazırık Halı'sını eni konu araştırıp, elde pek az bilgi olmasına rağmen kallavi bir ödev hazırlamıştım :)

    YanıtlaSil

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Cam balkona perde ama nasıl?

Yazan: -
Resim
Her ne kadar Antalya'da bir yağmur yağıp bir güneş açsa da, mağazalar geleneksel "balkon mobilyası ve aksesuarları tacizi"ne başladılar bile:) O kadar yoğun bir taciz ki, yapı marketler ve mağazalardan gelen mail ve mesajların çoğunu artık okumadan silmeye başladım:/ Bahar yorgunluğundan mıdır nedir, henüz temizlik, hazırlık, düzenleme anlamında hiçbirşey yaptığım yoktu düne kadar..Dün söylene söylene eczaneye attım kendimi..Eczacımızdan-yıllardır aynı yere giderim, gece telefon etme lüksüm bile vardır kendisine- bahar yorgunluğunu atlatabileceğim bir vitamin rica ettim, bu sabah itibarıyla kullanmaya başladım, çünkü birinin bu evi adam etmesi lazım!:) Eczane çıkışı  ilk iş balkon perdeleri araştırmasına koyuldum. Benim balkon  malum  .. Geçen sene balkon yazımda bahsetmiştim, taşındığımız gibi duruyor balkon, evde yeni olduğumuz için yıl boyunca nasıl kullanacağımı görmek istedim...hemen acele edip birşeyler yapılınca, sonra kullanmadığınız ya da kullanmakta
Devamı

Sanat dolu tuvalet ve banyolar

Yazan: -
Resim
Öncelikle sizden bir ricam var. Az sonra bahsedeceğim konuya önyargılı yaklaşmamanızı rica ediyorum:) Dün size kısaca büyük banyomdan bahsetmiştim. Bilhassa duvarların boş olmasıyla ilgili olsa gerek, çok soğuk görünüyor gözüme.. Sonra farkettik ki, yerdeki paspas çok küçük ve açık renk, duvarlar da bomboş.. İlk etapta duvarlardan birine çok yakın bir dostumun getirdiği hediyeyi asmaya karar verdim..Tam klozetin sol üst köşesine.. Aslında arkadaşım bu mumluğu balkon için almış. Ama benim balkon malum, dört bir yanı cam kaplı. Ben de o kadar sevdim ki bu mumluğu, değiştirmeye kıyamadım, banyoya asmaya karar verdim:) Akşamları mumları yaktığımda hem banyoya nefis bir koku yayılıyor, hem de ortaya çıkan görüntü gerçekten çok güzel ve huzur verici.. Ama sırf bu mumluk bile kurtarmadı banyoyu. Şimdi yeni şeyler eklemem lazım, zira lavabonun yanındaki duvar hala boş..Havluluktan itibaren hala hatırı sayılır bir alan var ve oranın bomboş durmasını sevmiyorum. Ben de buraya bir
Devamı

Fırından öte: AGA

Yazan: -
Resim
AGA fırın -aslında fırın demek haksızlık, "pişirme ünitesi" daha uygun bir kelime- denince benim aklıma gelen ilk kelime mutfak, yemek ya da pasta değil,  "haute couture" :) Yani AGA da mutfak endüstrisinin bir Chanel 2.55'i ya da Hermes Birkin'i desek, abartmış sayılmayız:) Eh tabii bir Chanel ya da Hermes'le karşılaştırdığıma göre fiyatları hakkında da tahminleriniz oluşmuştur:) Hikaye 1929 yılında İsveç'te başlıyor. Nobel ödüllü bilimadamı ve mucit Dr. Gustaf Dalen, eşinin yemek yaparken ne kadar zorlandığını görünce, bu fırını geliştiriyor. Daha sonra bu üniteler ülke değiştiriyor ve İngiltere'de tarihi bir dökümhanede üretilmeye devam ediliyor. Bu ünitelerin en büyük özelliği, 70 yıldır tasarımının hiç değişmemiş olması ve gelişen, değişen bu teknoloji çağında hala seri imalat yapmaması..Tabii tek özelliği bu değil, ısıyı çok homojen bir şekilde yayması sebebiyle pişirdiği her yemeğin süper lezzetli olması, bir su ısıtıcısından çok dah
Devamı